Is jouw partner, vriend(in) of collega gestopt met roken? #Doeslief!

Stoppen met roken: hoe ondersteun je een ex-roker?

Je partner, vriend(in), collega of familielid is gestopt met roken. Fantastisch! 💪

Maar na een maand denk je misschien: ‘Mooi, dat is achter de rug.’ Of je hebt het wel een beetje gehad met dat korte lontje en gezucht. Terwijl de stopper zelf nog midden in het proces zit.

Stoppen met roken is niet iets wat je in een paar weken afrondt. Het is een lange reis met veel onverwachte momenten van verleiding, strijd en overwinning.

Jij (ja, JIJ!) kunt daarin een belangrijke bijdrage leveren. Hoe? Door te proberen te begrijpen wat er in het hoofd van een stopper omgaat en hoe je hem of haar het beste kunt ondersteunen. Stoppen kan namelijk een behoorlijk eenzaam proces zijn.

Waarom is stoppen met roken zo moeilijk?

Roken is niet alleen een lichamelijke verslaving, maar ook een diep ingesleten gewoonte. Een ex-roker komt nog maandenlang – soms zelfs jaren later – situaties tegen waarin het oude, automatische gedrag de kop opsteekt. Een avondje borrelen, stress op het werk, een bezoek aan een oud rookmaatje: allemaal momenten waarop de drang kan toeslaan.

Wat veel mensen niet beseffen, is dat stoppen met roken niet betekent dat de trek meteen verdwijnt. Ook niet als de nicotine uit het lichaam is verdwenen. Het betekent dat de stopper leert om niet toe te geven aan die trek. En dat kost tijd, energie en focus. Want nicotineverslaving is een hardnekkig verslaving en veel mensen roken al tientallen jaren, voordat ze daadwerkelijk de sprong wagen.

Wat kun jij doen als naaste om te helpen bij stoppen met roken?

Blijf betrokken, ook na de eerste weken

De eerste dagen en weken krijgt een stopper vaak veel steun. ‘Goed bezig!’ en ‘Wat knap van je!’ Maar na een maand of twee zwakt dat af. De omgeving gaat ervan uit dat het nu wel klaar is. Terwijl de stopper dan nog dagelijks vecht tegen oude patronen. Blijf daarom vragen hoe het gaat en toon interesse. Bespreek wat de triggers zijn en maak het de stopper makkelijker als dat kan.

Vraag gewoon af en toe hoe het gaat en of de stopper nog lastige momenten heeft. #Doeslief

Minimaliseer niet hoe moeilijk het is

Zeg geen dingen als: ‘Je bent toch al gestopt?’ of ‘Eentje kan toch geen kwaad? Of nog erger: ‘Als je zo chagrijnig blijft, kun je beter weer gaan roken.‘ Daarmee bagatelliseer je de inspanning die iemand levert, die op sommige momenten echt topsport is. Een sigaret is voor een ex-roker geen ‘kleinigheidje’, maar een enorme valkuil. Één trek kan de hele poging onderuit halen.

Wat wél helpt? Begrip tonen. ‘Ik weet dat het nog lastig is, maar je doet het echt supergoed.’ #Doeslief

Let op je eigen gedrag

Als je zelf rookt, probeer dat dan niet in het bijzijn van de stopper te doen. Vermijd ook opmerkingen als ‘Goh, maar met nicotinepleisters hou je jezelf toch nog verslaafd’. Dat kan de stopper juist laten twijfelen aan zijn of haar keuze. Bovendien weet ik dat de stopper jou als roker onbewust een spiegel voorhoudt. Dat voelt misschien niet fijn voor jou 🥴 De meeste rokers willen diep in hun hart stoppen. Misschien jij ook?#Doeslief

Help bij onverwachte moeilijke momenten

Triggers kunnen op de gekste momenten opduiken. Bijvoorbeeld bij stress, feestjes, na een ruzie of zelfs bij een kop koffie. Zelfs als iemand het mee vindt vallen en absoluut niet meer wil roken, kan hij ‘iets’ meemaken waardoor het geoorloofd lijkt om er eentje op te steken. De kat is weggelopen, een oma overleden, een moeilijk kind, een echtscheiding… Het leven is een aaneenschakeling van ‘ietsen’. Situaties waarin de sigaret het maatje was.

Vraag de stopper wat je voor hem kan doen als zich zo’n situatie voordoet want uit zichzelf komt hij/zij er waarschijnlijk niet mee.

Misschien helpt het om afleiding te bieden, een wandeling te maken of even ergens anders naartoe te gaan. Soms is het genoeg om gewoon te luisteren en de stopper te laten uitspreken hoe lastig het even is.

Een knuffel doet ook altijd wonderen. #Doeslief

Blijf motiveren, zonder te pushen

Je wilt helpen, maar zonder belerend te zijn. Vermijd uitspraken als ‘Je moet gewoon sterk zijn’ of ‘Je mag echt niet weer beginnen, hoor’ of ‘Als het niet lukt, wil je niet graag genoeg’. Dat legt alleen maar druk op de stopper en kan averechts werken.

Wat werkt wél? Complimenten geven, hoe klein ook:

• ‘Ik ben echt trots op je.’
• ‘Ik merk dat je rustiger wordt zonder sigaretten.’
• ‘Je ruikt zoveel frisser zonder die rooklucht.’

Positieve feedback helpt om door te zetten. #Doeslief

De eerste dagen en weken krijgt een stopper vaak veel steun. Maar na een maand of twee zwakt dat af. De omgeving gaat ervan uit dat het nu wel klaar is.

Wat als iemand een uitglijder heeft?

Misschien heb je iemand ‘betrapt’ op een sigaret. Of heeft de stopper zelf toegegeven dat hij of zij de mist in is gegaan. Dit is een cruciaal moment. Hoe jij reageert, kan bepalen of iemand opnieuw volledig stopt of juist opgeeft.

Word niet boos of teleurgesteld

Een terugval is geen teken van zwakte, maar een teken dat iemand nog aan het leren is. Stoppen met roken is een proces, geen alles-of-niets-situatie. Een uitglijder kan bij iemands proces horen en de aanleiding zijn om écht nooit meer terug te willen. De stopper is hard genoeg voor zichzelf, ook al zegt hij/zij waarschijnlijk dat hij/zij er ‘even schijt aan heeft’.

Boos worden of teleurgesteld reageren kan ervoor zorgen dat de stopper zich schuldig voelt en denkt: ‘Zie je wel, ik kan het toch niet.’
Een misstap betekent niet dat alles verloren is. Het is een moment om te reflecteren. Wat gebeurde er nou precies? Wat had je anders kunnen doen? Wil je mij de volgende keer bellen als je het moeilijk hebt? #Doeslief

Vier mijlpalen en beloon successen

Als stopcoach vind ik het elke keer weer opmerkelijk dat stoppers er zo’n moeite mee hebben zichzelf te belonen. Dan hebben ze er zó tegenop gezien om de stap te wagen en echt te stoppen en dan blijven ze streng naar zichzelf. ‘Ik ben er nog niet’ of ‘Het is nog maar 2 maanden en ik heb nog steeds regelmatig trek’.

Ze kijken vaak alleen naar wat er nog moet komen, in plaats van te waarderen wat ze al bereikt hebben. Hier kun jij als vriend(in) of partner een grote rol in spelen.

Noteer belangrijke mijlpalen, zoals een week, een maand of een half jaar zonder sigaretten. Geef een klein cadeautje, een bloemetje, maak een kaartje of spreek gewoon uit hoe trots je bent. Het vieren van mijlpalen helpt een stopper om gemotiveerd te blijven en trots te zijn op de voortgang.

Dus: is jouw partner, vriend(in) of collega gestopt met roken en besef je nu dat je daar een beetje te nonchalant over hebt gedaan? 😔Dan kun je het nu goedmaken! #Doeslief

06-13 04 98 13 | [email protected] | Padakker 36, 4824SR, Breda
BTW-id: NL001649116B96 | KvK 20169938 | NL59 KNAB 0405 1796 77